Transitievergoeding kort en praktisch: De transitievergoeding is een wettelijke vergoeding die een werknemer vaak krijgt als de werkgever het dienstverband beëindigt. Dit artikel legt stap voor stap uit wanneer je recht hebt, hoe je het bedrag berekent, welke componenten meerekenen en welke acties je moet ondernemen — zowel als werknemer als werkgever.
We houden het zakelijk en toepasbaar: concrete berekeningen, voorbeeldcases en direct uitvoerbare stappen. Gebruik deze handleiding als checklist bij ontslagdossiers, bij vaststellingsovereenkomsten en bij onderhandelingen.
Stap 1: Controleer of er recht op transitievergoeding is
Actiepunten:
- Bepaal wie het ontslag initieert. Recht op transitievergoeding ontstaat doorgaans als de werkgever het contract beëindigt (inclusief niet-verlenging van een tijdelijk contract) of bij een beëindiging met wederzijds goedvinden als dit akkoord is door werkgever.
- Uitsluitingen controleren: bij ontslag op staande voet wegens ernstig verwijtbaar handelen van de werknemer is vaak geen recht. Bij faillissement kan de situatie anders zijn — raadpleeg direct de curator of overheidssite.
- Noteer de exacte einddatum van het dienstverband (laatste werkdag of datum in vaststellingsovereenkomst).
Stap 2: Bepaal het ‘maandsalaris’ voor de berekening
Wat meetellen:
- Het bruto maandsalaris inclusief vaste onderdelen: vaste toeslagen, structurele overuren en vakantiegeld (indien structureel opgenomen).
- Variabele beloningen (bonussen, provisies): neem het gemiddelde over de laatste 12 maanden of anders overeengekomen periode.
Praktische test: noteer de salarisstrook van de laatste 12 maanden en bereken de gemiddelde bruto maandsom van alle looncomponenten die structureel zijn of gemiddeld werden uitgekeerd.
Stap 3: Bereken de transitievergoeding (stap-voor-stap)
Formule en rekenmethode:
- Bereken het jaarbedrag: (bruto maandsalaris) gedeeld door 3 = vergoeding per gewerkt jaar.
- Vermenigvuldig met het aantal dienstjaren. Werk je minder dan een heel jaar? Reken pro rata: maanden delen door 12, dagen op basis van kalenderdagen of overeenkomst.
- Afronden: reken met decimalen; je kunt afronden naar eurocenten. Leg afrondingsregels vast in je berekening en in de vaststellingsovereenkomst.
Voorbeeld 1 (eenvoudig): bruto maandsalaris €3.000. 4 jaar en 6 maanden dienst. Berekening: (€3.000 / 3) = €1.000 per jaar. 4,5 jaar × €1.000 = €4.500 transitievergoeding.
Voorbeeld 2 (variabel loon): gemiddeld maandsalaris over 12 maanden €3.400. Dienst 2 jaar en 3 maanden = 2,25 jaar. (€3.400 / 3) = €1.133,33. 2,25 × €1.133,33 = €2.550 (afgerond).
Stap 4: Check maximum, eerdere betalingen en verrekening
Actiepunten:
- Controleer of er eerder een transitievergoeding is betaald bij eerdere beëindiging; dubbele betaling vermijden.
- Let op wettelijke maxima: het maximumbedrag kan jaarlijks wijzigen. Controleer de actuele grens op de officiële overheidssite voordat je het finale bedrag vastlegt.
- Verrekeningen: alleen als partijen dat duidelijk schriftelijk zijn overeengekomen mag er verrekend worden met andere vergoedingen. Leg verrekening concreet vast (welke posten, welk bedrag).
Stap 5: Betaling, belastingen en administratieve afhandeling
Concrete stappen voor de werkgever:
- Vermeld de transitievergoeding schriftelijk in de ontslagbrief of in de vaststellingsovereenkomst met exact bedrag en betaaltermijn.
- Bereid de loonadministratie voor: transitievergoeding is bruto en houdt belastingen en premies in; geef op de loonstrook aan wat bruto was en wat netto wordt uitbetaald.
- Betaal volgens afspraak en bewaar betalingsbewijzen. Bij niet-betaling riskeert de werkgever een rechtsvordering.
Stap 6: Onderhandelen en alternatieven (praktisch toepasbaar)
Wil je schelen in cash of risico beperken? Volg deze opties:
- Bied investering in re-integratie of scholing in plaats van (gedeeltelijke) betaling. Leg exact vast welke activiteiten en budgetten.
- Betaal in termijnen en leg rente/zekerheden vast als de werkgever liquide problemen heeft.
- Maak gebruik van een vaststellingsovereenkomst: vermeld volledige kwijting, vrijwaringen en eventuele extra afspraken (referenties, outplacement). Laat de werknemer bedenktijd en eventueel juridisch advies nemen.
Stap 7: Wat te doen als betaling uitblijft of je het niet eens bent
Checklist voor werknemer:
- Stuur eerst een schriftelijke aanmaning met berekening en overzicht van je rechten.
- Blijft betaling uit: vraag juridisch advies of dien een vordering in bij de kantonrechter. Documenteer alle communicatie en betaalbewijzen.
- Overweeg mediation of inschakeling van vakbond of jurist voor versnelde oplossing.
Praktische tips voor werkgevers: voorkom discussie
- Documenteer alle berekeningen en de onderliggende looncomponenten (loonstroken, jaaropgaven).
- Maak in vaste procedures duidelijk hoe variabele beloningen worden gewaardeerd voor transitievergoeding.
- Communiceer vroegtijdig over re-integratie-inspanningen: wie biedt wat en hoe dit de beëindiging en vergoeding beïnvloedt.
Praktische tips voor werknemers: maximaliseer je positie
- Bewaar loonstroken 12 maanden terug en vraag een schriftelijke berekening van de transitievergoeding.
- Onderhandel over outplacement en scholing als je dat belangrijker vindt dan extra geld; leg dit meetbaar vast (uren, resultaat, uitvoerder).
- Laat een concept-vaststellingsovereenkomst controleren door een jurist of vakbond voordat je tekent.
Laatste tip/check die je direct kunt toepassen: Maak vandaag een korte rekensheet: zet bruto maandsalaris, aantal jaren en maanden, bereken (maandsalaris/3) × jaren (in decimalen). Vergelijk jouw uitkomst met het bedrag dat werkgever noemt en vraag schriftelijke toelichting als het afwijkt.